Chociaż ostatnio zniesiono obowiązek publikacji o realizowanej strategii podatkowej, to warto przypomnieć, że część podmiotów i tak powinna raportować kwestie podatku dochodowego.
Jest to jednak obowiązek wynikający z przepisów o rachunkowości, stanowiących implementację przepisów unijnych (Dyrektywa 2021/2101).
Ustawa o rachunkowości (dalej: Ustawa) nakłada na określone podmioty obowiązek sporządzenia, publikacji i udostępnienia sprawozdania o podatku dochodowym. Obowiązek ten wynika z art. 63m–63n Ustawy i ma na celu zapewnienie przejrzystości podatkowej poprzez ujawnianie informacji o tym, gdzie poszczególne jednostki prowadzą działalność, generują zyski i odprowadzają podatki.
Sprawozdanie obejmuje w szczególności dane dotyczące:
- przychodów, zysków lub strat przed opodatkowaniem;
- liczby zatrudnionych pracowników;
- charakteru prowadzonej działalności;
- wysokości należnego i zapłaconego podatku dochodowego w poszczególnych państwach;
- miejsca prowadzenia działalności oraz lokalizacji jednostek zależnych.
Celem jest ujawnienie, gdzie faktycznie generowane są zyski i gdzie płacone są podatki, co ma przeciwdziałać transferowi dochodów do rajów podatkowych.
Zgodnie z art. 63m ust. 1 Ustawy, obowiązek sporządzenia, opublikowania i udostępnienia sprawozdania o podatku dochodowym spoczywa na:
- jednostce dominującej najwyższego szczebla;
- jednostce samodzielnej, jeżeli przychody ujęte w odpowiednio rocznym skonsolidowanym lub jednostkowym sprawozdaniu finansowym przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 000 000 zł.
Ustawodawca ograniczył ten obowiązek do jednostek posiadających określoną formę prawną, tj.:
- spółek kapitałowych;
- spółek komandytowo-akcyjnych;
- spółek osobowych, w których wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są wyłącznie spółki kapitałowe lub komandytowo-akcyjne.
Tym samym obowiązek dotyczy wyłącznie struktur o charakterze korporacyjnym.
Z obowiązku wyłączone są tzw. grupy krajowe, czyli sytuacje, w których:
- jednostka dominująca najwyższego szczebla;
- wszystkie jednostki zależne oraz ich oddziały mają siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Oznacza to, że nawet jeśli taka grupa przekracza próg przychodowy, nie ma obowiązku publikacji sprawozdania o podatku dochodowym.
Wyłączenie przewidziano także dla jednostek, które ujawniają informacje o podatku dochodowym w sprawozdaniu z działalności zgodnie z art. 111a ustawy – Prawo bankowe. W praktyce, chodzi tu o banki.
Przepisy art. 63n i n. Ustawy rozszerzają obowiązek sprawozdawczy na polskie jednostki zależne oraz oddziały podmiotów zagranicznych mających siedzibę lub miejsce zarządu poza Europejskim Obszarem Gospodarczym.
W takim przypadku sprawozdanie powinno zostać opublikowane w Polsce w odniesieniu do grupy kapitałowej jednostki dominującej najwyższego szczebla.
Obowiązek ten dotyczy m.in.:
- spółek kapitałowych;
- spółek komandytowo-akcyjnych;
- spółek jawnych i komandytowych, w których wspólnikami o nieograniczonej odpowiedzialności są wyłącznie spółki kapitałowe lub inne podmioty o podobnej formie prawnej.
Warunkiem jego powstania jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:
- Skala działalności w Polsce – w dwóch ostatnich latach obrotowych jednostka przekracza co najmniej dwie z trzech wartości:
- 33 mln zł sumy bilansowej;
- 66 mln zł przychodów netto ze sprzedaży;
- 50 osób średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.
- Skala działalności grupy dominującej – przychody jednostki dominującej najwyższego szczebla przekraczają w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych 750 mln euro.
Ustawa przewiduje również możliwość zwolnienia z obowiązku publikacji i udostępnienia sprawozdania przez polskie jednostki zależne lub oddziały, jeżeli:
- sprawozdanie zostało sporządzone przez jednostkę dominującą najwyższego szczebla lub jednostkę samodzielną zgodnie z wymogami ustawy;
- jest ono nieodpłatnie udostępnione w formacie nadającym się do odczytu maszynowego na stronie internetowej tej jednostki przez okres co najmniej pięciu lat;
- w sprawozdaniu wskazano nazwę i siedzibę jednej jednostki zależnej lub jednego oddziału w Europejskim Obszarze Gospodarczym, wyznaczonego do złożenia sprawozdania w rejestrze.
Obowiązek ustaje, jeśli:
- polska jednostka zależna lub oddział nie przekracza dwóch z trzech progów:
- 33 mln zł aktywów;
- 66 mln zł przychodów
- 50 pracowników lub
- gdy grupa dominująca nie osiąga przychodów przekraczających 750 mln euro.
Sprawozdanie powinno być sporządzone w terminie 12 miesięcy od dnia bilansowego oraz opublikowane na stronie internetowej jednostki, gdzie musi pozostać dostępne przez okres co najmniej pięciu lat. Niedopełnienie obowiązku może skutkować odpowiedzialnością za naruszenie przepisów ustawy o rachunkowości, w tym odpowiedzialnością członków organów zarządzających.



