Towar płynie do Polski, a w trakcie przewozu dochodzi do jego sprzedaży. Takie sytuacje mają miejsce coraz częściej. Powodują one pytania o zasady rozliczeń sprzedaży na wodach międzynarodowych dla celów polskiego VAT. Dziś postaramy się przyjrzeć temu zagadnieniu bliżej.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy VAT opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powyższego przepisu wynika, tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają ww. czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (opodatkowania) jest terytorium kraju, przez które – w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy VAT – rozumie się terytorium Polski (ląd i morskie wody terytorialne/szelf kontynentalny).
Powyższa zasada jest zgodna z utartą w tym kontekście linią orzeczniczą sądów administracyjnych, co potwierdza przykładowo wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 listopada 2021 r. (sygn. akt III SA/Wa 372/21), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 28 października 2021 r. (sygn. akt I SA/Gl 776/21) czy też wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 30 września 2021 r. (sygn. akt I SA/Wr 638/20), które wskazują, że: „Podatek od towarów i usług jest naliczany od transakcji, które mają miejsce, bądź traktowane są jako mające miejsce na ściśle określonym terytorium. W sytuacji, gdy wykonanie danej czynności opodatkowanej będzie miało miejsce poza tym terytorium, czynność nie będzie, co do zasady, podlegała opodatkowaniu w danym kraju. Innymi słowy zgodnie z zasadą terytorialności prawo do opodatkowania danej czynności przez państwo członkowskie kończy się w miejscu, w którym zaczyna się jurysdykcja podatkowa innego kraju (niekoniecznie należącego do UE).”
Tym samym, jak wynika z powyższego, transakcje sprzedaży na statku znajdującym się na wodach międzynarodowych nie będą podlegały opodatkowaniu VAT w Polsce.
Powyższe wynika przede wszystkim z faktu, iż w żadnym momencie towary te nie wejdą na terytorium kraju. Pozostają one poza polską jurysdykcją.
Potwierdzenie takiego stanowiska można odnaleźć przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 11 kwietnia 2018 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (nr 0112-KDIL1-3.4012.96.2018.1.AP).
Istnieje jednak konieczność ujęcia takich transakcji w pliku JPK. Wiążące są tu zapis Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. 2019, poz.1988).
W załączniku „Objaśnienia co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji oraz sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z art. 109 ust. 3b i 3c ustawy” do ww. Rozporządzenia wskazano, że: „W części deklaracji dotyczącej obliczenia wysokości podatku należnego wykazuje się wszystkie czynności podlegające opodatkowaniu (wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokość podatku należnego), dla których obowiązek podatkowy powstał w okresie rozliczeniowym, za który jest składana deklaracja, po uwzględnieniu korekt wynikających z przepisów o podatku, jeżeli mają wpływ na rozliczenie w tym okresie. Dotyczy to również czynności wykonywanych poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego lub zwrotu podatku naliczonego.”
Powyższe, w praktyce oznacza, że w pliku JPK powinno się wykazywać również transakcje zagraniczne, ale tylko takie, które dają prawo do rozliczenia polskiego VAT (art. 86 ust. 8 pkt 1 Ustawy VAT).
W związku z tym, jeśli sprzedawcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego, stosownie do art. 86 ust. 8 pkt 1 Ustawy VAT lub prawo do zwrotu kwoty podatku naliczonego, na podstawie art. 87 ust. 5 Ustawy VAT w stosunku do transakcji sprzedaży towarów na wodach międzynarodowych, to tę transakcję sprzedaży należy wykazać w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT w pozycji K_11 (wysokość podstawy opodatkowania wynikająca z dostawy towarów oraz świadczenia usług poza terytorium kraju) oraz w części deklaracyjnej pliku w pozycji P_11 (wysokość podstawy opodatkowania z tytułu dostawy towarów oraz świadczenia usług poza terytorium kraju – wykazana w K_11) jako dostawy towarów dokonane poza terytorium kraju.
Tym samym jedynym kryterium decydującym o konieczności prezentacji takiej transakcji w polskim JPK_V7 jest to, czy podatnikowi przysługuje prawo do rozliczania polskiego VAT z nią związanych.
Powyższe, potwierdzone zostało w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 marca 2022 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.579.2021.2.RM).
Jednocześnie, w kontekście dokonanej sprzedaży „na morzu”, ze względu na dokonanie transakcji na wodach międzynarodowych, tj. terytorium niestanowiącym żadnego z państw dana transakcja nie powinna zostać rozliczona poprzez wystawienie faktury z polskim podatkiem VAT, co potwierdza przykładowo Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 lutego 2021 r. (nr 0112-KDIL1-3.4012.467.2020.2.JK).
